De ervaring leert dat een keus voor open standaarden voor veel organisaties een stap is op weg naar een omgeving waarin ook open source software een belangrijke rol speelt.

• De broncode van de software is vrij beschikbaar.
• In het licentiemodel is het intellectueel eigendom en het (her)gebruik van de software en bijbehorende broncode dusdanig geregeld dat de licentienemer de broncode mag inzien, gebruiken, verbeteren, aanvullen en distribueren.

Een open source licentie dwingt af dat de broncode van het product, en soms ook de aanpassingen daarop, vrij beschikbaar moet zijn. Om helder te maken wanneer software open source software genoemd mag worden, zijn door de Open Source Initiative voorwaarden opgesteld waaraan een licentie moet voldoen, zodat de software die onder die licentie vrijgegeven wordt, open source genoemd mag worden. De vrijheid om de software aan te passen heeft ertoe geleid dat belanghebbenden gezamenlijk werken om de software te verbeteren of uit te breiden, zonder dat eigendomskwesties deze samenwerking in de weg zitten. Deze nieuwe vorm van samenwerking, waarbij personen uit verschillende organisatie, landen of op persoonlijke titel gezamenlijk de software verder ontwikkelen (open source communities), wordt de open source ontwikkelmethode genoemd. Vaak wordt gezegd dat open source software gratis is. Die constatering is deels juist, want alleen voor de licenties van open source software hoeft niet te worden betaald. Voor de rest (ondersteuning, onderhoud, opleiding/training, maatwerk, et cetera) worden over het algemeen wél marktconforme bedragen in rekening gebracht.